Wednesday, August 18, 2010

Та 1 сая доллар хожлоо буюу гар утсан дээрх “Nigerian scam”


Таны эсвэл таны найз нөхдийн утсан дээр “...1 сая доллар хожлоо...” энэ тэр гэсэн мессеж ирсэн байх. Ирсэн бол заавал яагаад надад тэр тусмаа миний утсан дээр мессеж ирээд байна гэж гайхах төдийгүй магадгүй хонгилын үзүүрт гэрэл харагдахаар итгэл төрнө. Энэ тун аюултай бөгөөд энэ нь и-мэйлээр дэлхий дахинаа тархсан “Nigerian scam” –ийн л нэг хэлбэр гэдгийг анхаараарай. Эдийн засагч Д. Жаргалсайхан Нигерийн нухаш гэж орчуулжээ.  Ингээд миний утсанд ирсэн 1 мессежийг доор үзүүлье: 
From: +22380351122
Your mobile # has won you $1 Million in Virgin mobile to claim. E-mail your name and mobile to virginmobile to virginmobile@gsmcell.org call +447519243847
(+223 –аар эхэлсэн дугаар бол Мали улсын операторын дугаар бөгөөд энэ улсаас мессеж нь ирсэн байх. Харин +44 гэдэг дугаар бол Их британий дугаар ба зориуд итгэл үнэмшил төрүүлэх үүднээс ийм дугаар сонгосон байна. Гэхдээ Их британид доллар биш паунд хэрэглэгддэг баймаар юм хэхэ. Харин и-мэйлийн хувьд ямар ч и-мэйл хаяг хэн ч үүсгэх боломжтой бөгөөд http://www.gsmcell.org дээр ямар нэгэн компани хувь хүний вэб одоогоор байхгүй байна)
Энэ scam мессеж зөвхөн Монголд ч яваад байгаа юм биш.  http://whocallsme.com/Phone-Number.aspx/22380351122 
Зарим Нигерийн нухашийн жишээг дараах блогоос орж үзэж болно. http://gariell.wordpress.com/
Мобикомын хувьд (бусад операторын хувьд бас адил байх гэж найдаж байна) олон улсын мессежийн үйлчилгээ (iSMS) чөлөөтэй дамждаг. Энэ утгаараа  гадаадаас ирэх мессежүүд ямар ч саад тотгоргүй орж ирж байгаа. Нөгөө талаар үүрэн холбооны сүлжээ хооронд дамжиж буй роуминг болон олон улсын мессежийн тариф буурч байгаа учраас иймэрхүү төрлийн луйвар хийхэд ашигтай байгаа тул уг тариф ямар ч нөлөө болохгүй байгаа бололтой. Интернэтийн орчинд нийт и-мэйлийн 90% нь spam байдаг бол мессежийн хувьд 10 орчим хувь байгаа юм байна.
Бас нэг анхаарах зүйл бол дээрх дугаарууд нь өндөр өртөгтэй тусгай дугаарууд байж болох бөгөөд энэ тохиолдолд гар утасны төлбөр маш өндөр гарах магадлал байдаг. Гэхдээ тусгай дугаарууд ихэвчлэн тухайн улсаа хамардаг тул яг дээрх тохиолдолд бол биш гэж бодож байна.

Нигерийн нухаш гэж юу болохыг эдийн засагч, нийтлэлч Д. Жаргалсайханы блогоос авч сийрүүлэн тавьлаа.
Мөн нийтлэлч, дипломатч, олон улс судлаач Д. Баярхүүгийн "Хулхидуулж хашрахгүй монголчууд африкт" нийтлэлийг http://bayarkhuu.niitlelch.mn/content/2492.shtml хаягаар орж үзнэ үү
Нигерийн нухаш
Саяхан нэг найз маань "Маш баяртай мэдээ байна. Яаралтай уулзъя" хэмээн утасдлаа. Уулзтал "Би их азтай хүн юм аа. Надад мөнгө хэрэгтэй байгааг бурхан мэдээд харж үзлээ" гэж бараг нэг амьсгаагаар дуржигнуулав. Учрыг лавлавал түүнд Англиас, нэгэн том баяны банкны дансыг хариуцдаг хүнээс и-мэйл иржээ.

Баян харилцагч нас барж, түүний дансанд үлдсэн 50.0 сая паундыг өвлөх хүн байхгүй учир гадаад оронд гаргахын тулд манай найзыг сонгосон гэнэ. Банкны менежер тэр мөнгийг дамжуулсны төлөө 2-3 хувийн шагнал авах юм гэнэ. Манай найз тэр их хөрөнгийг хүлээн авахын тулд өөрийн нэр, хаяг, паспортын мэдээлэл, банкны дансаа явуулахад л болох юм байх.

Thursday, August 12, 2010

The next 5000 days of WEB

Enjoy this TED Video of Kevin Kelly talking about the next 5,000 days of the web (circa 2008)